Chõ, nồi đồ xôi là gì? Chõ đồ xôi nào tốt nhất hiện nay?

1 Chõ, nồi đồ xôi là gì?

Chõ đồ xôi hay còn gọi là nồi, xửng hấp, được làm từ một đoạn gỗ rỗng ruột sau đó gắn khít với chiếc ninh (nồi đựng nước bên trong để tạo hơi nước giúp làm chín cơm, giữ cơm luôn dẻo thơm và lâu hư). Chiếc ninh thiết kế tương tự như nồi đồng đun nước của bà con dưới xuôi.

Chõ đồ xôi đựng đa dạng món ăn nhưng chủ yếu được người Thái sử dụng để mang cơm, xôi làm từ gạo nếp. Hạt gạo được hấp hơi nước trong chõ đồ xôi chín đều, hạt cơm trắng và giữ được nguyên hương vị thơm ngon đặc trưng của lúa nếp.

Khác hẳn với gạo nấu trong chõ đồ xôi làm bằng nhôm hay inox, gạo nếp đựng trong chõ bằng gỗ không những giúp giữ hương thơm lâu hơn mà còn tăng thêm độ ngon của xôi.

Để làm được chõ đồ xôi, người làm phải kiên trì, khéo léo và đặc biệt chú trọng vào 2 khâu quan trọng nhất:

• Khâu lựa chọn gỗ: Nên chọn những cây gỗ tròn, kích thước vừa phải, không quá to hoặc quá nhỏ, loại gỗ lành tính để đảm bảo an toàn sức khỏe người dùng.
• Khâu đục khuôn: Phải tỉ mỉ, cẩn trọng trong từng bước, cần giữ cho khuôn không bị vỡ, kích thước miệng khuôn rộng 15 – 20 cm, đáy khuôn cố định khoảng 9 – 10 cm vừa với miệng ‘ninh đồng’.

Ngoài chất liệu chính bằng gỗ, chõ đồ xôi hiện nay còn được làm từ nhiều chất liệu khác như: Chõ đồ xôi bằng nhôm, tre, điện, gỗ,…

2 Chõ đồ xôi nào tốt nhất hiện nay?

Chõ đồ xôi bằng nhôm

Chõ đồ xôi bằng nhôm là loại chõ xôi phổ biến và được sử dụng nhiều nhất tại Việt Nam. Chõ được làm bằng nhôm tráng men nên có độ sáng và lớp ngoài vô cùng đẹp mắt.

Ưu điểm:

• Vẻ ngoài sáng bóng, dễ dàng lau chùi sau mỗi lần sử dụng.
• Độ bền cao, sử dụng được thời gian dài.
• Có thể tháo rời giá hấp xôi và nồi nước nên còn có thêm công dụng là thay thế nồi nấu ăn thông thường.
• Giá thành chõ đồ xôi tương đối rẻ, dao động từ 400.000 – 600.000 VNĐ.

Nhược điểm:

• Phân tử nhôm có hoạt tính rất cao, nếu ở nhiệt độ cao sẽ gây ra phản ứng hóa học và hình thành chất hỗn hợp nhôm, khi chất này vào cơ thể sẽ tích tụ ở gan, tỳ, thận gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
• Dễ bị bỏng da nếu chẳng may chạm vào khi đang nấu trên bếp than, củi.
• Lượng nhiệt tỏa ra ngoài nhiều khiến quá trình nấu nướng lâu hơn, thất thoát lượng nhiệt, hao phí năng lượng.

Chõ đồ xôi bằng tre

Như đúng với tên gọi, chõ đồ xôi bằng tre làm từ chất liệu chính là tre được nhiều gia đình sử dụng, ngoài ra còn ứng dụng rộng rãi trong sản xuất và thủ công.

Ưu điểm:

• Xôi chín đều, hạn chế tình trạng xôi bị sống.
• Có thể đun nấu trên bếp than củi hoặc dùng nồi các loại nồi điện.
• Giá thành tương đối rẻ, dao động từ 200.000 – 400.000 VNĐ.

Nhược điểm:

• Bị giới hạn về khối lượng xôi có thể hấp cho mỗi mẻ, thường chõ xôi bằng tre chỉ nấu <10 kg gạo.
• Dễ bị mục và nhanh hỏng sau thời gian sử dụng, tuổi thọ chõ khá ngắn.

Chõ đồ xôi lào

Tuy đều sử dụng chất liệu tre tự nhiên để làm chõ nhưng chõ đồ xôi lào khác với chõ đồ tre ở thiết kế hình chóp vừa khít với miệng nồi. Khi đun hấp xôi, hơi nước bay lên mà không bị bọng lại mà chảy xuống chóp rơi trở lại nồi.

Ưu điểm:

• Gạo nếp được hấp chín đều vẫn giữ được hương vị dẻo ngon.
• Hạn chế tình trạng xôi bị nhão nhờ cấu trúc phần bụng nồi phình to và miệng nồi thắt cổ chai vừa khít với vỉ hấp chóp bằng tre.
• Hấp được khối lượng xôi lớn, khoảng 1.5 kg – 2 kg nên phù hợp với hộ gia đình.

Nhược điểm: Vì làm bằng tre hay dễ bị mục và nhanh hỏng hơn so với những chất liệu khác.

Chõ đồ xôi bằng gốm

Được làm từ chất liệu chính là đất nung, chõ đồ xôi hiện vẫn được rất nhiều nhà hàng, quán ăn sử dụng. Tuy nhiên với hộ gia đình hoặc quán ăn nhỏ thì rất khó tìm.

Ưu điểm: Chế biến đa dạng món ăn như kho cá, nấu thuốc bắc, làm món hầm,…

Nhược điểm:

• Thời gian nấu bằng chõ đồ xôi gốm lâu hơn tốn nhiều công sức.
• Khó vệ sinh và cọ rửa.
• Cần sử dụng cẩn thận hạn chế va đập để không bị vỡ.

Chõ đồ xôi bằng gỗ

Chõ đồ xôi bằng gỗ là dụng cụ nấu xôi quen thuộc của người dân tộc miền núi, đặc biệt là người Thái Tây Bắc. Hiện nay vẫn còn khá nhiều cơ sở chuyên sản xuất thủ công chõ xôi bằng gỗ với mẫu mã đẹp, chất lượng.

Ưu điểm:

• Xôi được hấp bằng chõ đồ xôi dẻo, thơm, giữ được dưỡng chất và vitamin cần thiết.
• Có thể nấu trên bếp lửa hoặc dùng nồi điện.
• Độ bền cao, dùng lâu dài được.

Nhược điểm: Cách sử dụng và bảo quản khá phức tạp.

Chõ đồ xôi bằng điện

Chỗ đồ xôi bằng điện là ‘phiên bản cao cấp’ tích hợp hệ thống thanh nhiệt đặt ở đáy nồi có chức năng chuyển hóa điện năng thành nhiệt để đun sôi nước hấp chín gạo.

Ưu điểm:

• Hấp khối lượng lớn xôi, tùy vào dung tích nồi mà bạn có thể nấu dao động từ 5 – 20 kg gạo.
• Máy hoạt động bằng nguồn điện nên không phải mất thời gian nhóm bếp.
• Đảm bảo xôi được chín đều, dẻo ngon từ trong ra ngoài.
• Hạn chế tình trạng xôi bị cháy hay nhão.
• Có thể tùy chỉnh lượng nhiệt trong khi đun nấu qua hệ thống bảng điện thông minh.

Nhược điểm: Giá thành khá cao từ 3 triệu – 8 triệu đồng.

Chõ đồ xôi bếp từ

Chõ đồ xôi bếp từ ra đời nhằm đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng của người dùng tiết kiệm thời gian, công sức nấu nướng. Đây là giải pháp khắc phục tốt những hạn chế của nồi hấp xôi truyền thống và được nhiều gia đình ưu tiên lựa chọn.

Ưu điểm:

• Sử dụng chất liệu inox 304 không dính làm nồi, xửng hấp, các lỗ thông hơi dưới đáy thiết kế hợp lý giúp nhiệt độ hơi nước tỏa đều làm chín hạt gạo mà không gây cháy, nhão xôi.
• Đa dạng chức năng, ngoài hấp xôi còn có thể dùng hấp thịt cá, rau củ quả, bánh bao, hải sản.
• Dễ dàng chùi rửa và vệ sinh sau khi sử dụng.
• Độ bền tốt, có thể dùng lâu dài nếu bảo quản tốt.

Nhược điểm:

• Có dung tích khá nhỏ nên chỉ hợp với hộ gia đình.

CLICK xem ngay nồi xửng hấp đang giảm giá CỰC HOT!

Xem thêm sản phẩm Nồi