Bệnh vô cảm là gì? Tại sao bị vô cảm? Tác hại của vô cảm?

1. Bệnh vô cảm là gì?

Sự vô cảm liên quan đến việc thiếu quan tâm đến các khía cạnh khác nhau của cuộc sống, bao gồm các công việc bình thường hàng ngày và các hoạt động xã hội. Nó thường được thấy ở các mức độ khác nhau ở những người khỏe mạnh, nhưng nó cũng là triệu chứng của một số tình trạng sức khỏe tâm thần khác nhau bao gồm cả trầm cảm.

Nguồn gốc của thuật ngữ vô cảm bắt nguồn từ một dạng tiền tố đa nghĩa là “không có” và từ tiếng Hy Lạp pathos nghĩa là “cảm xúc, cảm giác, đau khổ”. Do đó, vô cảm ban đầu được định nghĩa là thoát khỏi đau khổ. Vào khoảng thế kỷ 18, ý nghĩa này thay đổi thành cảm giác không có cảm xúc hoặc cảm xúc của sự vô cảm, đặc biệt là đối với những vấn đề quan trọng hoặc hấp dẫn.

Sự vô cảm được đặc trưng bởi cảm giác vô cảm và thiếu cảm xúc. Thuật ngữ này thường được sử dụng để mô tả sự thiếu quan tâm hoặc thiếu đồng cảm, nhưng trong bối cảnh sức khỏe tâm thần, việc mất hứng thú với các khía cạnh khác nhau của các sự kiện trong cuộc sống thường là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý.

2. Các loại vô cảm:

Trong một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên tạp chí PLOS One, các nhà nghiên cứu đã xác định và mô tả các kiểu vô cảm khác nhau:

Thứ nhất: Sự vô cảm về cảm xúc , được đặc trưng bởi sự thiếu cả cảm xúc tích cực và tiêu cực

Thứ hai: Sự vô cảm về hành vi , được đặc trưng bởi việc thiếu các hành vi tự khởi xướng

Thứ ba: Sự vô cảm chung , đặc trưng bởi ít động lực, phản ứng cảm xúc kém và thiếu sự tham gia xã hội

Nghiên cứu cho thấy rằng sự vô cảm và anhedonia (thiếu khoái cảm) có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, với những người trải qua mức độ vô cảm cao hơn cũng báo cáo về tình trạng anhedonia nhiều hơn.

Hai hình thức vô cảm khác mà mọi người có thể gặp phải là:

Sự vô cảm của người ngoài cuộc: Điều này có liên quan đến hiệu ứng người ngoài cuộc, một hiện tượng trong đó mọi người chứng kiến ​​người khác cần giúp đỡ, nhưng không làm gì để can thiệp hoặc đề nghị hỗ trợ. Có nhiều lý do tại sao mọi người có thể không hành động trong những tình huống này, bao gồm cả sự vô cảm hoặc vô cảm với hoàn cảnh của người khác.

Mệt mỏi vì lòng trắc ẩn: Đôi khi ban đầu mọi người quan tâm, nhưng trở nên choáng ngợp hoặc kiệt quệ về thể chất và tinh thần. Điều này dẫn đến giảm khả năng cảm nhận lòng trắc ẩn hoặc sự đồng cảm với người khác.

3. Triệu chứng của bệnh vô cảm:

Một số dấu hiệu của sự vô cảm bao gồm:

– Khó hoàn thành các công việc hàng ngày

– Cảm giác vô cảm

– Thiếu cảm xúc

– Thiếu hứng thú với các hoạt động

– Thiếu động lực để hoàn thành mục tiêu

– Mức năng lượng thấp

– Giảm tham gia các hoạt động

– Vô cảm trước những sự kiện tích cực và tiêu cực

Sự vô cảm thường có thể là một triệu chứng của trầm cảm, nhưng cả hai không giống nhau. Các rối loạn trầm cảm được phân loại trong ” Cẩm nang chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần, Phiên bản thứ năm, Sửa đổi văn bản ” (DSM-5-TR).

Triệu chứng liên quan

Sự vô cảm cũng thường đi kèm với các triệu chứng trầm cảm khác, bao gồm anhedonia và Lethargy.

Anhedonia: Các từ gốc của anhedonia là tiền tố an-, có nghĩa là “không có” và tiếng Hy Lạp hedone, có nghĩa là “niềm vui”. Vì vậy, nó có nghĩa là ở trong một trạng thái mà bạn không thích những điều bạn thường thích làm. Ở một số khía cạnh, nó tương tự như sự vô cảm, nhưng sự vô cảm có phạm vi rộng hơn so với anhedonia.

Lethargy: Lethargy có thể là một trạng thái của cơ thể hoặc tâm trí hoặc cả hai. Trong cả hai trường hợp, thành phần cốt lõi là sự chậm chạp hoặc uể oải. Buồn ngủ, mệt mỏi hoặc vô cảm bất thường có thể là các khía cạnh của trạng thái vô cảm.

4. Tại sao bị vô cảm?

Một vấn đề với các khu vực phía trước não kiểm soát cảm xúc, mục tiêu và hành vi của bạn có thể gây ra sự vô cảm. Đây thường là một trong những triệu chứng đầu tiên của bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác , gây tổn thương não. Có tới 70% người mắc chứng mất trí nhớ có biểu hiện mất hứng thú này.

Sự vô cảm cũng có thể là một triệu chứng của các rối loạn não khác, chẳng hạn như: Chấn thương sọ não do va đập mạnh vào đầu, sự chán nản, đột quỵ, bệnh Parkinson, tâm thần phân liệt, bệnh Huntington,…

Các bác sĩ thường nhìn thấy sự vô cảm ở những người mắc chứng mất trí nhớ, trầm cảm hoặc đột quỵ, nhưng bạn có thể mắc bệnh này mà không kèm theo một tình trạng bệnh lý nào khác.

Trước khi bạn có thể điều trị chứng vô cảm, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán nhằm chắc chắn rằng đó là nguyên nhân gây ra các triệu chứng của bạn. Bài kiểm tra của bác sĩ dành cho bạn có thể bao gồm:

– Lịch sử y tế đầy đủ, bao gồm bất kỳ tình trạng thần kinh hoặc tâm lý xã hội nào bạn từng mắc phải

– Bảng câu hỏi đo lường mức độ động lực, tính cách và hành vi của bạn

– Các xét nghiệm hình ảnh như chụp MRI , CT hoặc PET để tìm bất kỳ thay đổi nào trong não của bạn

– Xem lại những loại thuốc bạn dùng, bao gồm cả thuốc chống trầm cảm như SSRI, có thể gây ra phản ứng phụ

– Loại trừ các rối loạn tâm thần khác mà các triệu chứng có thể bắt chước sự vô cảm

5. Tác hại của vô cảm:

Sự vô cảm là sự thiếu cảm giác, cảm xúc, sự quan tâm hoặc lo lắng về điều gì đó. Đó là trạng thái vô cảm hoặc kìm nén các cảm xúc như lo lắng, phấn khích, động lực hoặc đam mê. Một cá nhân vô cảm không quan tâm hoặc không quan tâm đến cuộc sống tình cảm, xã hội, tinh thần, triết học, ảo hoặc vật chất và thế giới. Sự vô cảm cũng có thể được định nghĩa là sự thiếu định hướng mục tiêu của một người. Sự vô cảm rơi vào phạm vi ít nghiêm trọng hơn của tình trạng giảm động lực, với chứng cuồng ăn ở mức độ trung bình và chứng câm bất động ở mức độ nghiêm trọng hơn cả sự vô cảm và chứng cuồng ăn.

Người vô cảm có thể thiếu ý thức về mục đích, giá trị hoặc ý nghĩa trong cuộc sống của họ. Những người bị vô cảm nghiêm trọng có xu hướng có chất lượng cuộc sống thấp hơn và có nguy cơ tử vong và đưa vào cơ sở giáo dục sớm cao hơn. Họ cũng có thể thể hiện sự vô cảm hoặc chậm chạp. Trong tâm lý học tích cực, sự vô cảm được mô tả là kết quả của việc các cá nhân cảm thấy rằng họ không có mức độ kỹ năng cần thiết để đối mặt với thử thách (tức là ” dòng chảy “). Nó cũng có thể là kết quả của việc không nhận thức được thách thức nào cả (ví dụ: thách thức không liên quan đến họ, hoặc ngược lại, họ đã học được sự bất lực).

Sự vô cảm là điều mà tất cả mọi người đều phải đối mặt ở một mức độ nào đó và là một phản ứng tự nhiên đối với sự thất vọng, chán nản và căng thẳng. Như một phản ứng, sự vô cảm là một cách để quên đi những cảm giác tiêu cực này. Loại vô cảm thông thường này thường chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, nhưng đôi khi nó trở thành trạng thái lâu dài hoặc thậm chí suốt đời, thường dẫn đến các vấn đề tâm lý và xã hội sâu sắc hơn. Một dạng vô cảm cực đoan có thể là một người nào đó vô cảm với các sự kiện căng thẳng khác nhau trong cuộc sống chẳng hạn như mất việc làm.

6. Điều trị bệnh vô cảm:

Mặc dù sự vô cảm có thể khó chẩn đoán và điều trị nhưng vẫn có nhiều cách để quản lý nó. Một số người mắc bệnh Alzheimer cảm thấy có động lực hơn khi họ dùng thuốc gọi là thuốc ức chế cholinesterase, chẳng hạn như donepezil (Aricept), galantamine (Razadyne), hoặc rivastigmine (Exelon). Thuốc chống trầm cảm dường như không giúp được gì, thậm chí chúng còn có thể làm cho sự vô cảm trở nên tồi tệ hơn.

Bạn cũng có thể thử những mẹo sau để giúp bạn hoặc người thân quản lý sự vô cảm:

– Thúc đẩy bản thân ra ngoài và dành thời gian với bạn bè, ngay cả khi bạn không muốn đi.

– Làm những việc bạn từng yêu thích , như đi xem hòa nhạc hoặc xem phim với những người thân yêu.

– Tham gia một lớp trị liệu bằng âm nhạc hoặc nghệ thuật , những lớp này đã được chứng minh là giúp ích cho sự vô cảm

– Cố gắng tập thể dục mỗi ngày.

– Chia nhiệm vụ lớn thành những nhiệm vụ nhỏ hơn để bạn có cảm giác hoàn thành.

– Tự thưởng cho mình bất cứ khi nào bạn hoàn thành một hoạt động.

– Ngủ đủ giấc mỗi đêm.

– Tham gia một nhóm hỗ trợ cho những người vô cảm.