Hôm nay, chúng ta sẽ cùng khám phá bài thơ Vội vàng của nhà thơ Xuân Diệu. Được trích từ tập thơ đầu tay Thơ thơ (1938), bài thơ này là một lời thúc giục, một lời nhắc nhở để sống hết mình, sống mãnh liệt và quý trọng mỗi khoảnh khắc cuộc đời, đặc biệt là thời gian tuổi trẻ.
Vội vàng
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi,
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian;
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt…
Con gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi ?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa ?
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
1. Đôi nét về tác giả Xuân Diệu
1. Cuộc đời
- Xuân Diệu (1916 – 1985) có bút danh là Thảo Tra, tên thật là Ngô Xuân Diệu.
- Ông sinh ra ở làng Trảo Nha, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
- Sau khi tốt nghiệp, ông dạy học và làm viên chức ở Mĩ Tho, sau đó đến Hà Nội làm việc về văn chương.
- Xuân Diệu tham gia cách mạng và hoạt động nghệ thuật sau này.
- Ông là Ủy viên của Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam và được bầu là Viện sĩ Thông tấn Viện Hàn lâm nghệ thuật Cộng hòa dân chủ Đức.
2. Sự nghiệp
- Xuân Diệu được mệnh danh là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới” và “ông hoàng của thơ tình yêu Việt Nam”.
- Ông đã mang đến cho thơ ca đương thời một sức sống và một nguồn cảm hứng mới, thể hiện quan niệm sống mới mẻ và sáng tạo.
- Ông là nhà thơ của mùa xuân, của tình yêu và của tuổi trẻ.
- Tác phẩm của Xuân Diệu sôi nổi, đắm say và yêu đời.
II. Giới thiệu về bài thơ Vội vàng
1. Xuất xứ
- Bài thơ Vội vàng được trích từ tập thơ đầu tay của Xuân Diệu, Thơ thơ (1938).
- Bài thơ này gợi lên sự sống mãnh liệt và ham sống cuồng nhiệt của một tâm hồn yêu đời, đặc biệt là tuổi trẻ.
2. Bố cục
Bài thơ được chia thành 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”. Tình yêu tha thiết với cuộc sống nơi trần thế.
- Phần 2: Tiếp theo đến “Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…”. Quan niệm mới mẻ về thời gian.
- Phần 3: Còn lại. Khát vọng sống vội vàng, tận hưởng của nhà thơ.
3. Thể thơ
Bài thơ “Vội vàng” được sáng tác theo thể thơ tự do.
4. Ý nghĩa nhan đề
- “Vội vàng” có nghĩa là tỏ ra rất vội, muốn tranh thủ tối đa thời gian để không bỏ lỡ những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.
- Tác giả muốn nhấn mạnh quan niệm sống mới mẻ của mình, sống vội vàng không có nghĩa là sống gấp sống vội mà là biết tận hưởng và hưởng thụ mọi giá trị cuộc sống.
5. Nội dung
Bài thơ Vội vàng là lời nhắc nhở, lời thúc giục để sống hết mình và quý trọng từng khoảnh khắc cuộc đời, đặc biệt là thời gian tuổi trẻ.
6. Nghệ thuật
- Bài thơ mang lại hình ảnh gần gũi, tươi mới và tràn đầy sức sống.
- Ngôn từ giản dị, trong sáng và gần gũi như lời nói hàng ngày.
- Nhịp điệu vui tươi, cuống quýt và dồn dập.
Với bài thơ Vội vàng, Nhà thơ Xuân Diệu đã gửi gắm thông điệp sống mãnh liệt và tận hưởng cuộc sống một cách tự do và đầy tràn. Qua những tình tiết tươi sáng và hình ảnh sống động, bài thơ đã gây cảm hứng và để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả.
