Văn mẫu lớp 8: Phân tích đặc sắc nghệ thuật của bài thơ Khi con tu hú

Photo of author

By THPT An Giang

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá và phân tích những đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ “Khi con tu hú” của nhà thơ Tố Hữu. Bài thơ này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự miêu tả và trí tưởng tượng phong phú của nhà thơ, mà còn mang đến những cảm xúc sâu sắc về khát vọng tự do của những người chiến sĩ cách mạng.

Dàn ý đặc sắc nghệ thuật trong bài thơ Khi con tu hú

1. Mở bài

Bài thơ “Khi con tu hú” của nhà thơ Tố Hữu là một trong những bài thơ đặc sắc và hay nhất được viết trong thời gian ông bị giam tù.

2. Thân bài

  • Giới thiệu về đặc sắc nghệ thuật của bài thơ:

    • Tố Hữu là một nhà thơ lớn của Việt Nam, thơ văn của ông có sức ảnh hưởng sâu rộng tới nền văn học nước nhà.
    • Trong thơ của Tố Hữu, có những nét độc đáo riêng và phong cách của một thi nhân nổi tiếng Việt Nam.
    • Bài thơ “Khi con tu hú” của ông đã thể hiện được phong cách và nghệ thuật thơ của Tố Hữu.
  • Nghệ thuật miêu tả và trí tưởng tượng của nhà thơ:

    • Tác giả sử dụng trí tưởng tượng và miêu tả sắc bén để tái hiện sức sống và sinh khí của mùa hè.
    • Bức tranh mùa hè không chỉ đơn thuần là hình ảnh con người bị giam cầm trong tù, mà còn là cảnh vật bao la, khoáng đạt, mở rộng không gian.
  • Nghệ thuật kết hợp không gian:

    • Tác giả sử dụng trí tưởng tượng và tưởng mình để vẽ nên bức tranh mùa hè với tiếng ve reo rắc, sân ngô vàng, bầu trời cao rộng và tiếng sáo diều vui tươi.
    • Bức tranh này vừa gần – xa, cao – thấp và tràn đầy màu sắc và âm thanh, mang đến những cảm xúc và mơ ước tình tứ.
Xem thêm:  Văn mẫu lớp 8: Nghị luận về tính tiết kiệm của mỗi con người

3. Kết bài

Bài thơ “Khi con tu hú” đã tạo ra sự dồn nén, đẩy niềm khát khao tự do của những người tù cộng sản lên đỉnh điểm. Nó để lại trong lòng người đọc những tiếng kêu vang vọng, tiếng chim tu hú và tiếng thân uất hận của nhà thơ.

Đặc sắc nghệ thuật trong bài thơ Khi con tu hú – Mẫu 1

“Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần.”

Những câu thơ này mang chúng ta đến với một khung cảnh giống như trong bài thơ “Ngắm trăng” của Bác Hồ. Một vài bức tường và song sắt không thể ngăn cản được cảnh tượng tự do trong tưởng tượng của nhà thơ. Cả một làng quê yên bình, cánh đồng lúa chín và trái cây đang chín vào mùa hè trở nên sống động, như đang gọi con người đến tham gia.

Không khí một mùa hè trong bài thơ này đầy sôi động và mãnh liệt, đủ để kích thích tất cả các giác quan của con người. Tiếng chim reo vui, màu vàng tươi rực rỡ của lúa, hương thơm của hoa trái… Ta có cảm giác như Tố Hữu đang tự do đứng giữa đất trời bao la, tận hưởng khoảng không gian rộng lớn, không bị giam cầm bởi nhà lao.

“Vườn râm dậy tiếng ve ngân…
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không”

Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ này vẫn rực rỡ và thu hút, với tiếng ve réo rắc, sân ngô vàng rực, và tiếng sáo diều vui vẻ trong bầu trời xanh thẳm. Bức tranh này tươi đẹp, đa dạng màu sắc, tràn đầy âm thanh và mang đến những cảm xúc tình tứ thoát khỏi sự giam cầm.

“Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi!”

Những câu cuối của bài thơ làm lộ thực tại trong nhà tù của Tố Hữu, khi mùa hè tươi đẹp biến thành mùa hè oi bức và ngột ngạt. Tâm trạng của nhà thơ cũng bị thay đổi, uất ức vì bị giam cầm, khát khao thoát ra khỏi chốn lao tù.

Xem thêm:  Văn mẫu lớp 8: Thuyết minh về bánh đa cua Hải Phòng

Nhưng ở ngoài kia, thiên nhiên vẫn rực rỡ và mời gọi, trong khi thực tế bên trong lại bị nhốt trong những bức tường lạnh. Bài thơ để lại cho người đọc hai tiếng kêu: tiếng chim tu hú và tiếng viên mãn uất hận, đầy tính phản kháng, trong niềm khao khát tự do của người tù.

Đặc sắc nghệ thuật trong bài thơ Khi con tu hú – Mẫu 2

Bài thơ “Khi con tu hú” của Tố Hữu là một trong những bài thơ đặc sắc và hay nhất được viết trong thời gian ông bị giam tù. Bài thơ này mang đến tiếng lòng và tâm trạng của người chiến sĩ cộng sản mong mỏi cuộc sống tự do, tung hoành ngang dọc. Bức tranh mùa hè trong bài thơ là tươi sáng và rực rỡ màu sắc, âm thanh, đồng thời là tình yêu thiên nhiên và cuộc sống của tác giả.

Tố Hữu là một nhà thơ lớn của Việt Nam, thơ văn của ông có sức ảnh hưởng sâu rộng tới nền văn học nước nhà. Trong thơ của Tố Hữu, có những nét độc đáo riêng và phong cách của một thi nhân nổi tiếng Việt Nam. Bài thơ “Khi con tu hú” của ông đã thể hiện được phong cách và nghệ thuật thơ của Tố Hữu.

“Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần”

Trong câu thơ, tác giả đang ở trong tù nhưng lại tưởng tượng ra một cảnh tượng như đang đứng ở một làng quê yên bình, có cánh đồng lúa và vườn cây trái. Cách tưởng tượng này cho thấy sức sống và sinh khí của mùa hè đang trỗi dậy mạnh mẽ, với tiếng chim hót vui tươi, lúa chín và trái cây ngọt dần. Không hề có bóng dáng của người bị giam cầm trong nhà tù, chỉ có hình ảnh con người đứng giữa trời đất bao la, tận hưởng không gian rộng lớn.

Xem thêm:  Văn mẫu lớp 8: Thuyết minh về cách làm một món ăn mà em yêu thích (14 mẫu)

“Vườn râm dậy tiếng ve ngân…
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không”

Dưới ngòi bút và trí tưởng tượng của nhà thơ, bức tranh mùa hè tràn đầy tiếng ve reo rắc, sân ngô vàng, bầu trời xanh cao rộng và tiếng sáo diều vui tươi. Đây là một bức tranh gần – xa, cao – thấp, đầy màu sắc và âm thanh. Những câu thơ đẹp, đầy mộng tưởng tình tứ này cho thấy tài năng xuất chúng của Tố Hữu trong tưởng tượng và miêu tả cảnh vật.

“Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi!”

Câu thơ này phản ánh sự thật trong nhà tù của tác giả, nơi mùa hè tươi đẹp biến thành mùa hè oi bức, ngột ngạt. Tâm trạng của nhà thơ bị thay đổi, uất ức vì bị giam cầm, khao khát thoát ra khỏi chốn lao tù.

Nhưng ở bên ngoài, thiên nhiên vẫn rực rỡ và mời gọi, trong khi thực tế bên trong lại bị nhốt trong những bức tường vôi xám lạnh. Nếu mùa hè mang lại chút gì đó cho hồn thơ vang vọng với đất trời, thì mùa hè lại làm nhà thơ:

“Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!”

Mọi cảm xúc và tâm trạng của nhà thơ trong bài thơ đều được kích thích bởi tiếng chim tu hú kêu, ở những thời điểm khác nhau. Tiếng kêu của chim tu hú đã làm thay đổi cảm xúc từ nhanh chóng đến chậm rãi. Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ là sự kết hợp hài hòa của không gian trong và ngoài lao tù. Hai khung cảnh khác nhau đã tạo ra sự dồn nén, đẩy niềm khát khao tự do của người tù cộng sản lên đỉnh điểm. Bài thơ để lại tiếng kêu vang vọng trong lòng người đọc, tiếng chim tu hú và tiếng uất hận có tính chất phản kháng trong niềm khao khát tự do của người tù.

Dù bị giam cầm, nhưng Tố Hữu đã tạo nên những bức tranh tươi sáng và mạnh mẽ về mùa hè, đem lại cho người đọc cảm xúc và suy ngẫm sâu sắc về tự do và ý chí sống mãnh liệt.