Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về bài “Soạn văn 10: Mắc mưu Thị Hến”. Bài viết này sẽ giúp các bạn học sinh lớp 10 chuẩn bị cho bài học một cách tốt nhất.
Soạn văn 10: Mắc mưu Thị Hến
1. Chuẩn bị
Mưu kế của Thị Hến là làm cho Nghêu, Huyện Trìa, Đề Hầu phải bẽ mặt.
2. Đọc hiểu
Câu 1: Hãy hình dung cử chỉ, điệu bộ, thái độ và hành động của Nghêu khi biết Đề Hầu đang gõ cửa nhà Thị Hến.
Nghêu lo lắng và tìm chỗ trốn.
Câu 2: Đoán xem Thị Hến sẽ làm gì với Đề Hầu?
Thị Hến để Đề Hầu vào nhà.
Câu 3: Đoán xem Nghêu cảm thấy như thế nào khi nghe lời phán của Đề Hầu.
Nghêu hốt hoảng và sợ hãi.
Câu 4: Hình dung gương mặt, cử chỉ, thái độ của Đề Hầu khi nghe tiếng quan huyện.
Đề Hầu ngạc nhiên và hoảng hốt.
Câu 5: Cả ba nhân vật đã ra khỏi nhà Thị Hến trong tâm trạng như thế nào?
Cả ba nhân vật cảm thấy xấu hổ, bẽ bàng và hối hận.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1: Xác định bối cảnh (không gian, thời gian) và các nhân vật tham gia câu chuyện đoạn trích Mắc mưu Thị Hến. Hãy tóm tắt nội dung đoạn trích.
- Bối cảnh:
- Không gian: Nhà Thị Hến
- Thời gian: Buổi tối
- Các nhân vật: Thị Hến, Nghêu, Huyện Trìa, Đề Hầu
- Tóm tắt: Nghêu, Huyện Trìa và Đề Hầu cùng say mê Thị Hến. Tối hôm đó, Thị Hến hẹn Nghêu đến nhà, nhưng lại mời cả Huyện Trìa và Đề Hầu. Khi Nghêu đang tán tỉnh Thị Hến, Đề Hầu đến gõ cửa. Nghêu phải chui vào gầm giường để trốn. Đề Hầu đã vào nhà nhưng chưa kịp ấm chỗ thì Huyện Trìa đến, Đề Hầu vội tìm chỗ trốn. Thị Hến đã lập kế hoạch để cả ba người cùng lộ diện và bị bẽ mặt.
Câu 2: Phân tích một số yếu tố tạo ra tiếng cười trong đoạn trích: tình huống, ngôn ngữ và hành động của các nhân vật,…
- Tình huống: Nghêu, Huyện Trìa và Đề Hầu cùng say mê Thị Hến. Cả ba lần lượt đến nhà Thị Hến, nhưng khi một người đến thì người kia phải trốn đi. Thị Hến đã lập kế hoạch để cả ba người cùng lộ diện và bị bẽ mặt.
- Ngôn ngữ và hành động:
- Nghêu đến nhà Thị Hến nhưng chưa kịp làm gì thì Đề Hầu đến. Lúc đó, Nghêu phải chui vào gầm giường và nói: “Trốn chỗ nào khác chỉ cho mình! Ra cửa có thầy Đề đứng đó!”.
- Khi nghe Huyện Trìa nói về việc “Phàm tu hành mà đã xuất gia/Có phá giới đánh đòn phát lạc”, Nghêu từ trong gầm giường chui ra để nịnh nọt Huyện Trìa và vô tình để lộ việc Đề Hầu đang trốn trong thúng.
Câu 3: Chỉ ra và phân tích tác dụng của một số chỉ dẫn sân khấu có trong văn bản Mắc mưu Thị Hến.
- Một số chỉ dẫn sân khấu có trong văn bản Mắc mưu Thị Hến: Tiếng Đề Hầu kêu cửa; Từ gầm giường bò ra; Huyện Trìa tới, Đế Hầu trốn, ông Huyện vào; Từ gầm giường bò ra; Lồm cồm bò ra…
- Tác dụng: Giúp cho vở kịch thêm sinh động, góp phần bộc lộ rõ bản chất của nhân vật.
Câu 4: Trong văn bản, tác giả dân gian đã thể hiện thái độ như thế nào đối với các nhân vật?
Tác giả dân gian đã châm biếm và phê phán các nhân vật với thói giả dối, hèn nhát của tầng lớp cường hào ác bá phong kiến. Tuy nhiên, tác giả cũng đồng cảm và trân trọng trước sự thông minh và khát khao hạnh phúc của Thị Hến.
Câu 5: Bạn ấn tượng nhất với chi tiết, hình ảnh nào trong đoạn trích? Vì sao?
Tôi ấn tượng nhất với chi tiết cả ba nhân vật cùng lộ diện và bị bẽ mặt, phải ra về trong sự xấu hổ và hối hận. Điều này tạo ra tiếng cười châm biếm và cũng ca ngợi trí thông minh của Thị Hến.
Câu 6: Tiếng cười trong đoạn trích Mắc mưu Thị Hến còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không? Vì sao?
Tiếng cười trong đoạn trích Mắc mưu Thị Hến vẫn còn ý nghĩa với cuộc sống hôm nay. Bài học giá trị mà đoạn trích Mắc mưu Thị Hến mang lại là phê phán thói giả dối và hèn nhát, những giá trị vẫn còn tồn tại trong thời đại hiện nay.
Đọc thêm tại: THPT An Giang
