Vật lí 10 Bài 6: Thực hành đo tốc độ của vật chuyển động thẳng

Câu 2

Dựa vào bộ dụng cụ thí nghiệm được gợi ý, thiết kế và thực hiện phương án xác định tốc độ tức thời của viên bi tại vị trí cổng quang điện A (hoặc B)

Gợi ý đáp án 

-Thiết kế phương án thí nghiệm đo tốc độ.

• Bước 1: Bố trí thí nghiệm như hình 6.2. Điều chỉnh đoạn nằm ngang của máng sao cho thước đo độ chỉ 0⁰ . Cố định nam châm điện và cổng quang điện A (đặt cách đoạn chân dốc nghiêng của máng một khoảng 20 cm).
• Bước 2: Chọn MODE ở vị trí A (hoặc B) để đo thời gian viên bi chắn cổng quang điện mà ta muốn đo tốc độ tức thời của viên bi ở vị trí tương ứng.
• Bước 3: Sử dụng thước kẹp để đo đường kính của viên bi. Thực hiện đo đường kính viên bi khoảng 5 lần và ghi kết quả.
• Bước 4: Đưa viên bi lại gần nam châm điện sao cho viên bi hút vào nam châm. Ngắt công tắc điện để viên bi bắt đầu chuyển động xuống đoạn dốc nghiêng và đi qua cổng quang điện cần đo thời gian.
• Bước 5: Ghi nhận giá trị thời gian hiển thị trên đồng hồ đo.

– Thực hiện phương án thí nghiệm

Học sinh tự thực hành.

2. Một số phương pháp đo tốc độ

Câu 3

Quan sát Hình 6.3, tìm hiểu và trình bày phương pháp đo tốc độ trung bình và tốc độ tức thời dựa vào những thiết bị trên. Đánh giá ưu và nhược điểm của mỗi phương pháp đo.

Gợi ý đáp án

Phương pháp đo của các thiết bị trên

– Đồng hồ bấm giây:

• Dùng thước đo độ dài của quãng đường s. Xác định vạch xuất phát và vạch đích
• Dùng đồng hồ bấm giây đo thời gian t từ khi vật bắt đầu chuyển động từ vạch xuất phát tời vạch đích.
• Dùng công thức v=St/ để tính tốc độ trung bình và v=d/t để tính tốc độ tức thời

– Cổng quang điện

• Lấy quãng đường trên thiết bị đo
• Khởi động thiết bị và cho vật đi quan cổng quang điện
• Đọc kết quả thời gian hiên trên thiết bị và sử dụng công thức để tính tốc độ trung bình và tốc độ tức thời

– Súng bắn tốc độ

• Khởi động súng
• Thực hiện, trên máy sẽ hiện lên tốc độ

– Ưu và nhược điểm của các thiết bị